Schiphol verhoogt havengelden met ruim 40%: vliegtickets vanaf Amsterdam flink duurder

Eind vorige week kondigde Schiphol in een persbericht aan dat de havengelden, betaald door luchtvaartmaatschappijen voor het gebruik van de luchthaven, met 41% zullen stijgen. Deze verhoging gaat in vanaf april 2025. Volgens Luchthaven Schiphol is deze maatregel noodzakelijk om te blijven investeren in infrastructuur en duurzaamheid.

Deze verhoging is onafhankelijk van de vliegbelasting die door de Nederlandse overheid is ingevoerd. De vliegbelasting is een aparte heffing op vliegtickets voor passagiers die Nederland verlaten. De havengelden worden door Schiphol zelf vastgesteld. Beide maatregelen resulteren in hogere kosten voor de reizigers.

Wat zijn havengelden?

Havengelden zijn vergoedingen die luchtvaartmaatschappijen aan luchthaven betalen voor het gebruik van faciliteiten. Deze kosten dekken diverse diensten, zoals het gebruik van start- en landingsbanen, passagiersterminals en andere luchthaveninfrastructuur. Havengelden vormen een belangrijke bron van inkomsten voor luchthavens en worden vaak doorberekend aan passagiers via de ticketprijzen.

Deze forse stijging van de tarieven is nodig om te investeren in de gewenste kwaliteit en duurzaamheid op Schiphol, om de dienstverlening aan luchtvaartmaatschappijen en passagiers te verbeteren, en om goede arbeidsomstandigheden te bieden aan alle mensen die op Schiphol werken.

Verschillende tarieven

Havengelden zijn gebaseerd op verschillende soorten tarieven, elk met hun eigen kosten. De belangrijkste tarieven die luchtvaartmaatschappijen betalen zijn:

1. Start- en landingskosten
   Dit zijn kosten voor het gebruik van de start- en landingsbanen. Deze tarieven kunnen variëren afhankelijk van het gewicht van het vliegtuig en het tijdstip van de dag.
2. Passagierstoeslagen
   Dit zijn vergoedingen per passagier voor het gebruik van de terminalfaciliteiten. Dit omvat zaken als beveiliging, bagageafhandeling en passagiersdiensten.
3. Parkeerkosten voor vliegtuigen
   Luchtvaartmaatschappijen betalen ook voor het parkeren van hun vliegtuigen op de luchthaven. De kosten hiervan kunnen variëren afhankelijk van de duur van het parkeren en de locatie op het vliegveld.
4. Geluidstoeslagen
   Sommige luchthavens, waaronder Schiphol, rekenen extra kosten voor vliegtuigen die meer geluid produceren. Dit is bedoeld om luchtvaartmaatschappijen te stimuleren stillere vliegtuigen te gebruiken.
5. Milieutoeslagen
   Dit zijn extra kosten die in rekening worden gebracht om de milieubelasting van het vliegverkeer te compenseren. Deze toeslagen kunnen worden gebruikt voor investeringen in duurzame projecten en technologieën.

Het vaststellen van de tarieven op Schiphol gebeurt één keer per drie jaar en is vastgelegd in wet- en regelgeving, waarbij de Autoriteit Consument en Markt (ACM) toezicht houdt. Schiphol mag geen winst maken op de havengelden.

Duurdere vliegtickets vanaf Amsterdam

Reizigers vanaf Amsterdam kunnen hogere ticketprijzen verwachten door de verhoging van de havengelden op Schiphol. Gemiddeld kan een vliegticket hierdoor met zo'n 15 tot 20 euro duurder worden.

Dit staat los van de vliegbelasting die in 2024 € 29,05 bedraagt en in 2025 wordt verhoogd naar € 29,40, een stijging van ongeveer 1,2%. De combinatie van beide kostenstijgingen zal de totale prijs van vliegtickets verder verhogen en zorgt voor extra kosten voor reizigers.

Onvrede bij luchtvaartmaatschappijen zoals KLM en Transavia

KLM en Transavia hebben hun onvrede geuit over de verhoging van de havengelden op Schiphol. Beide luchtvaartmaatschappijen stellen dat de tarieven niet langer passen bij de gestegen kosten en inflatie. Ze benadrukken dat de geplande verhoging van 41%, bovenop de 40% stijging van de afgelopen drie jaar, zorgt voor aanzienlijke financiële druk op de luchtvaartmaatschappijen en hogere ticketprijzen voor reizigers.

Schiphol schuift extra kosten van tegenvallers en budgetoverschrijdingen voor een groot deel af op de reiziger. Duurdere tickets zijn onvermijdelijk als je de havengelden zo sterk verhoogt. Dat is onredelijk en onverstandig.

Het gevaar van deze verhoging is dat Schiphol zijn concurrentiepositie kan verliezen. Duurdere havengelden kunnen luchtvaartmaatschappijen ertoe bewegen hun operaties te verplaatsen naar goedkopere luchthavens zoals Parijs-Charles de Gaulle, de thuisbasis van Air France. Dit zou de rol van Schiphol als belangrijke luchthaven ondermijnen en de economie schaden. Hogere ticketprijzen kunnen ook leiden tot minder reizigers, wat slecht is voor de toeristische sector en andere gerelateerde bedrijven.